Η υπερβολική έκθεση στις υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου, προκαλεί καρκίνους στο δέρμα που οδηγούν στο θάνατο ένα σημαντικό αριθμό ανθρώπων κάθε χρόνο.

Επίσης η υπεριώδης ακτινοβολία προκαλεί ηλιακά εγκαύματα, καταρράκτη, πτερύγιο, ρυτίδες, αλλοιώσεις και γήρανση στο δέρμα.

Η Παγκόσμιος Οργάνωση Υγείας κρούει τον κώδωνα κινδύνου και επισημαίνει ότι 60.000 άνθρωποι κάθε χρόνο πεθαίνουν λόγω υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο.

Απλά μέτρα όπως καλύτερη προστασία από τον ήλιο, θα μπορούσαν να μειώνουν σημαντικά το κόστος αυτό σε ανθρώπινες ζωές.

Από τις 60.000 ανθρώπων που πεθαίνουν λόγω υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο, οι 48.000 θάνατοι οφείλονται στο μελάνωμα ενώ οι υπόλοιποι 12.000 σε άλλες μορφές καρκίνου του δέρματος.

Η υπεριώδης ακτινοβολία του ήλιουπου ανήκει στο φάσμα της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, μεταφέρει ψηλή ενέργεια που είναι σε θέση να προκαλεί βλάβες στο DNA των κυττάρων του δέρματος. Προάγει έτσι την ανάπτυξη καρκίνων εκ των οποίων το μελάνωμα έχει ιδιαίτερα φτωχή πρόγνωση εάν δεν ανιχνευτεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα.

Το ανθρώπινο μάτι δεν είναι σε θέση να βλέπει τις υπεριώδεις ακτίνες. Επίσης οι ακτίνες αυτές δεν γίνονται αισθητές από τον ανθρώπινο οργανισμό.

Το χιόνι αντανακλά το περισσότερο την υπεριώδη ακτινοβολία (80%). Ο άμμος της παραλίας, ο αφρός της θάλασσας, την αντανακλούν επίσης αλλά σε λιγότερο ποσοστό (15%-25%). Το γρασίδι, το χώμα και το νερό, έχουν τα χαμηλότερα ποσοστά αντανάκλασης (<10%).

Η μείωση του ατμοσφαιρικού όζοντος που δυστυχώς παρατηρείται και αυξάνεται εξαιτίας της βιομηχανοποίησης και του σύγχρονου τρόπου ζωής, μειώνει την προστασία των ανθρώπων από την υπεριώδη ακτινοβολία.

Ο τύπος του δέρματος των ανθρώπων παίζει ρόλο στην ευαισθησία στις υπεριώδεις ακτίνες. Οι άνθρωποι με δέρμα ανοικτού χρώματος, προσβάλλονται ευκολότερα από εγκαύματα από ότι οι άνθρωποι με δέρμα σκούρου χρώματος.  

Η έκθεση σε μικρές ποσότητες της ηλιακής ακτινοβολίας, έχει θετικές επιπτώσεις στην υγεία ιδιαίτερα στο μεταβολισμό και παραγωγή της βιταμίνης D στον οργανισμόη οποία είναι απαραίτητη για υγιή οστά, την απορρόφηση του ασβεστίου, την πρόληψη του ραχιτισμού, της οστεομαλακίας και τις οστεοπόρωσης.

Εξάλλου όλοι αναπόφευκτα εκτιθέμεθα ως ένα σημείο στις υπεριώδεις ακτίνες. Όμως είναι η υπερβολική έκθεση των ανθρώπων στην ηλιακή ακτινοβολία που είναι η αιτία προβλημάτων υγείας και θανάτων.

Ευτυχώς οι ασθένειες που προκαλούνται από τον ήλιο, μπορούν να προληφθούν. Μερικά απλά μέτρα προστασίας, μπορούν να συμβάλλουν στην πλήρη πρόληψη των προβλημάτων υγείας λόγω ηλιακής ακτινοβολίας.

Πρέπει αρχικά να γνωρίζουμε ότι η υπεριώδης ακτινοβολία, είναι το περισσότερο έντονη μεταξύ 10 πμ και 2 μμ. Όσο πιο ψηλό είναι το υψόμετρο της περιοχής που βρισκόμαστε και όσο πιο κοντά στον ισημερινό βρισκόμαστε, τόσο πιο έντονη είναι η υπεριώδης ηλιακή ακτινοβολία.

Η χρήση αντηλιακών κρεμών με δείκτη προστασίας τουλάχιστον 15 επιβάλλεται όπως επίσης και ο περιορισμός της έκθεσης στον ήλιο ιδιαίτερα κατά τις ώρες του μεσημεριού που η υπεριώδης ακτινοβολία είναι εντονότερη.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι οι αντηλιακές κρέμες δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για να παρατείνεται η έκθεση στον ήλιο αλλά για να προστατεύεται το δέρμα όταν η έκθεση στον ήλιο είναι αναπόφευκτη. Επίσης πρέπει να αποφεύγεται το μαύρισμα με λάμπες.